Κατευθύνσεις του ΔΝΤ για τις κατώτατες αποδοχές στην Ελλάδα και σχετικές εκτιμήσεις της ΕΕ

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία(1) για τον μηνιαίο κατώτατο μισθό στα 28 κράτη μέλη, στην Ελλάδα το 2012 το σχετικό ποσό ήταν 683,76 ευρώ, το οποίο ήταν το ενδέκατο χαμηλότερο στην ΕΕ (για το 2012 σε επτά κράτη μέλη δεν υφίστανται δεδομένα λόγω αναθεώρησης τους) και το τέταρτο χαμηλότερο στην ευρωζώνη. Επιπρόσθετα, στην Ελλάδα, βάσει του νόμου 4093(2), ο κατώτατος μεικτός μισθός στην Ελλάδα, για τους υπαλλήλους άνω των 25 ετών ορίστηκε ακόμα χαμηλότερα στο ποσό των 586,08 ευρώ και για τους υπαλλήλους μικρότερης ηλικίας στο ποσό των 510,95 ευρώ. Παράλληλα σε πρόσφατη απάντηση(3) σε κοινοβουλευτική ερώτηση μου τον Απρίλιο του 2013 για τον κατώτατο μισθό στην Ελλάδα, τονίσθηκε πως θα υπάρξει επανεξέταση του πλαισίου των κατώτατων αποδοχών έως το Μάρτιο του 2014 με σκοπό τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας αλλά και ότι επιβάλλεται εμπεριστατωμένη ανάλυση πριν από τη λήψη σχετικής απόφασης.

Ωστόσο, σε πρόσφατη έκθεση(4) του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τις πολιτικές στην ευρωζώνη, στο πλαίσιο των προτάσεων για την Ελλάδα, τονίζεται πως θα πρέπει να υπάρξει μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης της εργασίας κατά ουδέτερο δημοσιονομικό αντίκτυπο και λήψη επιπρόσθετων μέτρων για τη μείωση του μοναδιαίου εργατικού κόστους. Με δεδομένες τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης και των κοινωνικών εταίρων και λαμβάνοντας υπόψη ότι κλιμάκια της Task Force και της Παγκόσμιας Τράπεζας εποπτεύουν και ενισχύουν το έργο ενδυνάμωσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, ερωτάται η Επιτροπή:
— Μετά τη ψήφιση του νόμου 4093, πως καθορίζεται ο ελληνικός κατώτατος μισθός συγκριτικά με τα υπόλοιπα κράτη μέλη;
— Συμφωνεί με τις εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου; Πως αντιλαμβάνεται και πως συγκεκριμενοποιεί τις κατευθύνσεις του ΔΝΤ για τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων με σκοπό τη μείωση του εργατικού κόστους πέραν της μείωσης της φορολογικής επιβάρυνσης της εργασίας;
— Θεωρεί πως υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω μείωσης του κατώτατου μισθού στην ελληνική αγορά δεδομένης της πρωτόγνωρης μείωσης της αγοραστικής δύναμης των Ελλήνων;
— Διαθέτει εκτιμήσεις για το βαθμό με τον οποίο η μείωση του κατώτατου μισθού έως τώρα έχει ενισχύσει την ελληνική ανταγωνιστικότητα αλλά και για τα σχετικά οφέλη που θα προσφέρει μία νέα αναθεώρηση του; Τι κατευθύνσεις ως προς αυτό το θέμα προσφέρουν τα συμπεράσματα της Task Force και των κλιμακίων της Παγκόσμιας Τράπεζας;

(1) http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=earn_mw_cur&lang=en
(2) http://goo.gl/YjwVD
(3) http://www.europarl.europa.eu/sides/getAllAnswers.do?reference=P-2013-002029&language=EL
(4) http://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2013/cr13231.pdf

Απάντηση του κ. Rehn εξ ονόματος της Επιτροπής
Από στοιχεία για τους κατώτατους μισθούς προκύπτει ότι σε τιμές εκφραζόμενες τόσο σε ευρώ όσο και σε ΜΑΔ, η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσον των κρατών μελών της ΕΕ· όσο για τον κατώτατο μισθό ως ποσοστό των μέσων αποδοχών, στην Ελλάδα ήταν 50% το 2011, ήτοι το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ(1).

Όπως αναφέρθηκε και στην απάντηση στην παρόμοια ερώτηση P-002029/2013 που το Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίου υπέβαλε(2) τον Απρίλιο του 2013, η ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε να προβεί σε επανεξέταση του πλαισίου των κατώτατων αποδοχών ως τον Μάρτιο του 2014, με σκοπό να διασφαλιστεί υγιές περιβάλλον από πλευράς οικονομίας και αγοράς εργασίας που θα υποστηρίζει τον καθορισμό των κατώτατων μισθών στο μέλλον, προκειμένου, ιδίως, να μπορέσει η Ελλάδα να ξεπεράσει τα πολύ υψηλά επίπεδα ανεργίας. Δεν υπάρχει προειλημμένη απόφαση σχετικά με το αποτέλεσμα της επανεξέτασης αυτής. Η Επιτροπή είναι της άποψης ότι επιβάλλεται όντως να πραγματοποιηθεί ανάλογη εμπεριστατωμένη ανάλυση πριν τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης.

Ενώ η μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης της εργασίας μπορεί να ενισχύσει την απασχόληση και την ανταγωνιστικότητα, τα πιθανά οφέλη πρέπει να σταθμιστούν σε σχέση με την επίπτωση της μείωσης των φορολογικών εσόδων στους λογαριασμούς του Δημοσίου σε ένα περιβάλλον ιδιαίτερα αναγκαίας δημοσιονομικής βιωσιμότητας.

Εκτός από τις μισθολογικές εξελίξεις υπάρχουν και άλλα στοιχεία, όπως παραγωγικότητα, παράγοντες εκτός της τιμής (π.χ. ποιότητα των προϊόντων, περιεχόμενο της έρευνας, κανονιστικό περιβάλλον) και μη μισθολογικά κόστη που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα μιας χώρας. Οι ελληνικές αρχές και η Ομάδα Δράσης για την Ελλάδα επεξεργάζονται, με την υποστήριξη της Παγκόσμιας Τράπεζας και άλλων οργανισμών, σειρά σχεδίων (π.χ. διευκόλυνση του εμπορίου και μεταρρύθμιση του τελωνειακού συστήματος, εξάλειψη των κανονιστικών και διοικητικών εμποδίων για νέες επενδύσεις)(3) για τη βελτίωση του γενικότερου επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την αποτελεσματικότερη λειτουργία των αγορών προϊόντων και υπηρεσιών.


(1) Η Eurostat δημοσιεύει στατιστικά στοιχεία σχετικά με τους κατώτατους μισθούς στα κράτη μέλη της ΕΕ στα οποία οι κατώτατοι εθνικοί μισθοί επιβάλλονται από τη νομοθεσία. Τα στοιχεία των ακαθάριστων μηνιαίων κατώτατων μισθών παρουσιάζονται εκεί με τρεις τρόπους: σε ευρώ, σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ) και ως ποσοστό επί των μέσων μηνιαίων αποδοχών.
(2) http://www.europarl.europa.eu/plenary/el/parliamentary-questions.html
(3) http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/president/pdf/qr4_en.pdf